Formeel

Wat is een formeel?

Een formeel is een bouwkundige hulpconstructie die meestal van hout is. Van oudsher dient het formeel om gemetselde bogen te ondersteunen. Metselbogen, zeker boven relatief kleine overspanningen als deuren en ramen, zijn zeer goed zelfdragend. Hiervan is echter pas sprake als de specie voldoende is uitgehard.

De bouwkundige hulpconstructie overbrugt de periode die de bouwers nodig hebben om de constructie te voltooien en de specie te laten uitharden. Wanneer dit het geval is, is de boog volledig zelfdragend en verwijdert men het formeel. Ook de hulpconstructie van een gewelf of koepel noemt men een formeel.

Waarvoor gebruikt men een formeel?

Een formeel is de houten draagconstructie van gemetselde overspanningen, die vóór het uitharden nog niet zelfdragend zijn. Het formeel voorkomt dus dat de constructie tussentijds instort en maakt zo mogelijk dat deze überhaupt wordt gebouwd. Deze bouwkundige hulpconstructie is zelf een constructie die uit meerdere onderdelen bestaat en handmatig wordt gemaakt.

Daarom past men tegenwoordig wel mallen of andere vormen van bekisting toe. Het gaat hier dan om één onderdeel, vaak van kunststof. Dit is lichter en pas je makkelijker op meerdere plekken toe. Sowieso is het gebruik van gemetselde bogen relatief zeldzaam in moderne constructies, waardoor men het formeel in de hedendaagse bouw nog maar weinig gebruikt.

Andere handige bouwkundige benamingen en begrippen

Andere handige bouwkundige benamingen en begrippen vind je hier

Bouwtekeningen nodig?